کولیس چیست و چه کاربردی دارد؟

کولیس چیست ؟

کولیس یکی از پرکاربردترین و مهمترین ابزارهای اندازه گیری در طول تاریخ بوده و کاربران به کمک آن به راحتی می توانند قطر، ضخامت، طول داخلی، خارجی و عمق بسیاری از اجسام را با اطمینان کامل و بدون ایراد اندازه بگیرد.

استفاده از این ابزار به دوران یونان و رومی ها باز می گردد و اولین کولیس ها از چوب طراحی شده اند و به مرور زمان با پیشرفت علم و فناوری پژوهشگران توانستند این ابزار را به وسیله فلزات ضد زنگ و سبک با مقاومت بالا در مدل های مختلف طراحی کنند.

 امروزه بسیاری از افراد بر این باورند که وجود این کولیس در جعبه ابزار تمام صنعتگران ضروری می باشد و هر کس نسبت به فعالیت و میزان دقت کاری خود باید بهترین مدل این دستگاه را تهیه و خریداری کند.

برای آشنایی بیشتر با این ابزار اندازه گیری و نحوه کاربرد آن با ما همراه باشید.

برای خرید انواع ابزار اندازه گیری از فروشگاه ابزار ماشین کلیک کنید

انواع کولیس

افرادی که به دنبال پاسخ صریح برای سوال کولیس چیست هستند، می توانند با دقت بالایی انواع مربوط به کولیس را مورد بررسی قرار دهند. مهمترین و پرکاربردترین انواع کولیس های مورد استفاده در صنایع مختلف عبارتند از:

کولیس فنردار

یکی از بهترین مدل های مربوط به کولیس را مدل های فنردار آنها شکل داده اند. این مدل قابلیت اندازه گیری بین هفت تا سی سانتی متر را دارد. همچنین لازم است بدانید که کولیس های فنردار بدون درجه بندی هستند.

کولیس دیجیتالی

یکی از مدرن ترین انواع کولیس های موجود در بازار را مدل های دیجیتالی آنها شکل داده اند. این تجهیزات مجهز به یک صفحه دیجیتالی هستند. شما می توانید ابعاد مدنظرتان را براساس فوت، متر و اینچ مورد اندازه گیری قرار دهید.

کولیس پرگاری

جالب است بدانید که کولیس های پرگاری از بهترین انواع کولیس ها هستند و به هیچ عنوان قابلیت اندازه گیری ندارند. اصلی ترین کاربرد مربوط به دستگاه کولیس را، خط انداختن بر روی متریال ها و اجسام مختلف شکل داده است.

کولیس ساعتی یا عقربه ای

بدون تردید از بهترین انواع کولیس ها می توان به مدل های ساعتی یا عقربه ای آنها اشاره نمود. این مدل از دستگاه ها شباهت بسیار زیادی را به ساعت داشته و از کارایی ساده ای برخوردار می باشند.

کولیس پایه دار

از مهمترین انواع کولیس ها می توان به کولیس های پایه دار اشاره کرد. توجه نمایید که کولیس های پایه دار دارای یک پایه و فک سنگین هستند. همچنین کشوی کولیس نیز به شکل قائم در امتداد خط کش قرار گرفته و فک کولیس می تواند فاصله نقاط از صفحه را مورد اندازه گیری قرار داد.

بیشتر بخوانید : آشنایی با گونیا و کاربرد آن

اجزای مربوط به ابزار کولیس

اکنون که پاسخ مناسبی را برای سوال کولیس چیست پیدا کرده اید، بهتر است که از نزدیک با کولیس آشنا شوید. مهمترین و ضروری ترین اجزای مربوط به کولیس عبارتند از:

مقیاس اصلی کولیس

از مهمترین اجزای متعلق به انواع کولیس ها می توان به مقیاس اصلی آن اشاره کرد. توجه نمایید که مقیاس اصلی در امتداد محور اصلی دستگاه قرار گرفته است. همچنین این قسمت از کولیس بر اساس میلیمتر و سانتی متر درجه بندی می شود.

میله عمق

در مبحث مربوط به اجزای کولیس می توان به میله عمق این دستگاه اشاره کرد. شما می توانید با چرخاندن پیچ شستی تعبیه شده در کولیس، میله عمق را به سمت بیرون هدایت کنید. همچنین برای اندازه گیری عمق مربوط به سوراخ های مختلف از میله عمق استفاده می شود.

ورنیه

یکی از مهمترین اجزای مربوط به کولیس ها را ورنیه شکل داده است. ورنیه های میلیمتری در جهت اندازه گیری اعشاری و ورنیه اینچی هم در جهت اندازه گیری کسری از اعشار اینچی مورد استفاده قرار می گیرند.

شاخک ها

شاخک های تعبیه شده در کولیس ها به شکل متحرک و ثابت طراحی شده اند. برای اندازه گیری پهنای شکاف ها و قطر سوراخ ها می توان از شاخک کولیس ها استفاده کرد.

فک های بالا و پایین

از بارزترین و اصلی ترین اجزای مربوط به دستگاه کولیس می توان به فک های بالا و پایین اشاره کرد. جهت اندازه گیری ابعاد داخلی مربوط به اجسام از فک های بالایی و برای اندازه گیری ابعاد خارجی اجسام نیز از فک های پایین استفاده می شود.

پیچ قفلی و شستی

پیچ های قفلی و شستی از مهمترین اجزای مربوط به کولیس ها هستند. این پیچ ها کارایی بالایی دارند و در حین اندازه گیری ابعاد اجسام مدنظرتان می توانید پیچ های مذکور را مورد تنظیم قرار دهید.

کاربرد کولیس چیست؟

کاربرد کولیس چیست؟ در چه صنایعی می توان از دستگاه کولیس استفاده کرد؟ پیشنهاد می گردد که کاربرد مربوط به کولیس شده را با دقت مورد بررسی قرار دهید. مهمترین کاربرد و موارد استفاده از کولیس عبارتند از:

موسسه های آموزشی

یکی از مهمترین موارد استفاده از کولیس را، موسسه های آموزشی و مدارس شکل داده اند. امروزه دانش آموزان و دانشجویان برای اندازه گیری اشیا و اجسام مد نظر خود در آزمایشگاه های گوناگون از کولیس استفاده می کنند.

صنعت هوا و فضا

بدون شک یکی از اصلی ترین کاربرد مربوط به کولیس ها را در صنعت هوا و فضا می توان مشاهده کرد. مهندسان هوا و فضا برای اندازه گیری استاندارد و دقیق به کولیس نیاز دارند. فراموش نشود که کوچکترین اشتباه در اندازه گیری های صورت گرفته می تواند مشکلات بزرگی را در این صنعت به وجود آورد.

صنعت پزشکی

یکی از مهمترین کاربرد کولیس را صنعت پزشکی شکل داده است. امروزه پزشکان برای انجام جراحی های مختلف به کولیس نیاز مبرم دارند.

لوله کشی ساختمان

افرادی که در صنعت لوله کشی فعالیت می کنند، می توانند به شکل گسترده از کولیس استفاده نمایند. به عبارتی می توان گفت که کولیس یکی از ضروری ترین ابزارهای مورد استفاده در کارهای مهندسی و اجرایی می باشد.

 جنگلداری، فلزکاری و نجاری نیز از سایر مشاغلی هستند که به شکل گسترده از کولیس استفاده می کنند. همچنین شما می توانید در پروژه های فنی و مهندسی به راحتی از دستگاه کولیس استفاده نمایید. در بسیاری از مشاغل اندازه گیری صحیح و دقیق از اهمیت بسیار حیاتی برخوردار می باشد. بنابراین توصیه می گردد که در چنین مواردی حتما از کولیس استفاده نمایید.

دقت مربوط به ابزار کولیس

کولیس نیز مانند سایر ابزارهای اندازه گیری موجود در جهان دارای دقت اندازه گیری می باشد. برای بررسی دقت اندازه گیری کولیس می توان از رابطه ی ذیل استفاده کرد:

R=a/n 

در این رابطه منظور از آر همان دقت اندازه گیری دستگاه، آ نشانگرهای مربوط به خط کش اصلی و n نیز در واقع تعداد تقسیمات ورنیه می باشد. لازم به ذکر است که دقت اندازه گیری کولیس با توجه به مدل آن بسیار مختلف است. به عبارتی کولیس دیجیتالی از دقت اندازه گیری 0.02 میلیمتری برخوردار است.

کولیس ها با توجه به مدلی که دارند، دقت اندازه گیری متفاوتی نیز خواهند داشت. نحوه به دست آوردن دقت کولیس را می توانید با استفاده از رابطه ی درج شده در قسمت قبلی به دست آورید. همچنین می توانید برای استفاده دقیق و صحیح از کولیس، دفترچه راهنمای استفاده از آن را مورد مطالعه قرار دهید. دستگاه های کولیس با توجه به مدل های مختلفی که دارند، از نحوه ی استفاده متفاوتی برخوردارند.

نحوه اندازه گیری با کولیس

در حین یافتن پاسخ مناسب برای سوال کولیس چیست، می توانید با افراد حرفه ای و متخصص در این زمینه نیز در ارتباط باشید.  اولین مرحله ی استفاده از کولیس را آشنایی با روش کار گیره های کولیس شکل داده است.

زمانی که بخواهید قطر یا طول خارجی جسمی را مورد اندازه گیری قرار دهید، می توانید از گیره های خارجی کولیس استفاده کنید. در نظر بگیرید که گیره های کوچک نیز مناسب برای محاسبه قطر داخلی اجسام می باشند.

برای اندازه گیری جسم مدنظرتان می توانید دهانه کولیس را به شکل کامل ببندید و اجازه ندهید شکافی بین دو فک به وجود آید. همچنین از تماس فک های کولیس با قطعه ی مدنظرتان اطمینان لازم را داشته باشید. شما می توانید بعد از این مرحله پیچ های ثابت کننده را سفت نموده و سراغ خواندن کولیس بروید. برخی از کولیس ها پیچی را در قسمت کشویی خود داشته که با پیچاندن این پیچ می توان میزان خطای اندازه گیری کولیس را به حداقل رساند.

در مرحله ی بعدی پس از اینکه جسم مدنظرتان در میان دو گیره محکم شد، می توانید از main scale عددی که صفر ورنیه بر روی آن واقع شده را یادداشت کنید. این عدد ممکن است بر حسب اینچ و میلیمتر باشد. زمانی که صفر ورنیه در بین دو خط واقع شده باشد، بهتر است که عدد حد پایین را در نظر گرفت.