سلام دوستان! همه ما می‌دونیم که ابزارآلات چقدر برای انجام کارهای مختلف، چه حرفه‌ای و چه خونگی، ضروری هستن. اما متاسفانه، یکی از بزرگ‌ترین دشمنان ابزار، زنگ‌زدگیه. زنگ‌زدگی نه تنها ظاهر ابزار رو خراب می‌کنه، بلکه باعث کاهش کارایی و طول عمر اون‌ها هم می‌شه. تو این مقاله، می‌خوایم با هم یاد بگیریم چطور از ابزارهای دوست‌داشتنی‌مون در برابر زنگ‌زدگی محافظت کنیم و یه جورایی جون دوباره بهشون ببخشیم. پس با من همراه باشید!
زنگ‌زدگی چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟
زنگ‌زدگی، یه واکنش شیمیاییه که بین آهن و اکسیژن در حضور آب یا رطوبت رخ می‌ده. به عبارت ساده‌تر، وقتی آهن با اکسیژن و آب تماس پیدا می‌کنه، یه لایه اکسید آهن (همون زنگ‌زدگی) روی سطحش تشکیل می‌شه. این لایه به مرور زمان گسترش پیدا می‌کنه و باعث خوردگی و فرسایش فلز می‌شه. تصور کنین یه میخ آهنی رو تو یه محیط مرطوب بذارید. بعد از یه مدت، می‌بینید که یه لایه نارنجی رنگ روش رو پوشونده. این همون زنگ‌زدگیه!
![زنگ‌زدگی چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟]()
چرا محافظت از ابزارآلات در برابر زنگ‌زدگی مهم است؟
شاید با خودتون فکر کنید یه کم زنگ‌زدگی که مشکلی ایجاد نمی‌کنه! اما باید بگم که زنگ‌زدگی می‌تونه دردسرهای زیادی براتون درست کنه. اول از همه، زنگ‌زدگی باعث کند شدن و کاهش کارایی ابزار می‌شه. تصور کنید دارید یه پیچ رو با آچار زنگ‌زده باز می‌کنید. چقدر باید زور بزنید؟ احتمال خراب شدن پیچ و آچار هم خیلی بیشتر می‌شه. دوم اینکه، زنگ‌زدگی طول عمر ابزار رو به شدت کم می‌کنه. یه ابزار زنگ‌زده خیلی زودتر از یه ابزار سالم از کار می‌افته و مجبور می‌شید دوباره هزینه کنید. و در نهایت، زنگ‌زدگی می‌تونه خطرناک باشه. یه ابزار زنگ‌زده ممکنه بشکنه و باعث آسیب دیدگی بشه.
آشنایی با انواع روش‌های نگهداری ابزارآلات در برابر زنگ‌زدگی
خوشبختانه، راه‌های زیادی برای جلوگیری از زنگ‌زدگی ابزار وجود داره. بعضی از این روش‌ها خیلی ساده هستن و فقط نیاز به یه کم دقت و توجه دارن. بعضی دیگه هم نیاز به استفاده از مواد و ابزار خاص دارن. اما در کل، با رعایت یه سری نکات ساده می‌تونید ابزارهاتون رو برای سال‌های سال سالم و سرحال نگه دارید. تو این مقاله، می‌خوایم با هم چند تا از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های نگهداری ابزارآلات در برابر زنگ‌زدگی رو بررسی کنیم. از تمیز کردن منظم گرفته تا استفاده از مواد ضد زنگ، همه رو با هم یاد می‌گیریم.
![انواع روش‌های نگهداری ابزارآلات در برابر زنگ‌زدگی]()
روش اول: تمیز کردن منظم ابزارآلات
تمیز کردن منظم، ساده‌ترین و در عین حال موثرترین راه برای جلوگیری از زنگ‌زدگیه. بعد از هر بار استفاده، حتماً ابزارهاتون رو تمیز کنید. برای این کار، می‌تونید از یه پارچه خشک و تمیز استفاده کنید. اگه ابزار خیلی کثیف بود، می‌تونید از یه کم آب و صابون هم استفاده کنید. فقط حواستون باشه که بعد از شستشو، حتماً ابزار رو کاملاً خشک کنید. رطوبت، دشمن اصلی ابزاره!
روش دوم: خشک کردن کامل ابزارآلات
همونطور که گفتم، رطوبت باعث زنگ‌زدگی می‌شه. پس، خیلی مهمه که بعد از تمیز کردن یا شستشوی ابزار، اون‌ها رو کاملاً خشک کنید. می‌تونید از یه پارچه خشک و نرم استفاده کنید یا اینکه ابزار رو برای چند دقیقه در معرض هوا قرار بدید تا خشک بشه. یه راه دیگه هم اینه که از سشوار با حرارت کم استفاده کنید. فقط حواستون باشه که حرارت زیاد به ابزار آسیب می‌زنه.
روش سوم: استفاده از مواد ضد زنگ و روغن‌های محافظ
استفاده از مواد ضد زنگ و روغن‌های محافظ، یه راه عالی برای ایجاد یه لایه محافظ روی سطح ابزاره. این لایه از تماس مستقیم فلز با رطوبت و اکسیژن جلوگیری می‌کنه و مانع از زنگ‌زدگی می‌شه. انواع مختلفی از مواد ضد زنگ و روغن‌های محافظ در بازار وجود داره. می‌تونید با توجه به نوع ابزار و شرایط نگهداری، یکی از اون‌ها رو انتخاب کنید. قبل از استفاده، حتماً دستورالعمل روی محصول رو به دقت بخونید.
![استفاده از مواد ضد زنگ و روغن‌های محافظ]()
روش چهارم: نگهداری صحیح ابزارآلات در محیط مناسب
محل نگهداری ابزارآلات هم خیلی مهمه. سعی کنید ابزارهاتون رو در یه محیط خشک و خنک نگهداری کنید. از نگهداری ابزار در محیط‌های مرطوب مثل زیرزمین یا انباری خودداری کنید. اگه مجبورید ابزار رو در یه محیط مرطوب نگهداری کنید، حتماً از یه جعبه ابزار ضد رطوبت استفاده کنید و داخلش رو با مواد جاذب رطوبت مثل سیلیکاژل پر کنید.
روش پنجم: استفاده از مواد جاذب رطوبت
مواد جاذب رطوبت مثل سیلیکاژل، می‌تونن رطوبت موجود در محیط رو جذب کنن و از زنگ‌زدگی ابزار جلوگیری کنن. می‌تونید این مواد رو داخل جعبه ابزار یا محل نگهداری ابزار قرار بدید. هر چند وقت یه بار، مواد جاذب رطوبت رو بررسی کنید و اگه اشباع شده بودن، اون‌ها رو تعویض کنید. یه راه دیگه هم اینه که از یه لامپ کم مصرف برای گرم نگه داشتن محیط استفاده کنید. این کار باعث کاهش رطوبت می‌شه.
روش ششم: بازرسی دوره‌ای و تعمیرات لازم
به طور منظم ابزارهاتون رو بررسی کنید و اگه علائمی از زنگ‌زدگی دیدید، سریعاً اقدام کنید. برای از بین بردن زنگ‌زدگی‌های سطحی، می‌تونید از یه برس سیمی یا سمباده نرم استفاده کنید. اگه زنگ‌زدگی عمیق بود، بهتره از یه متخصص کمک بگیرید. همچنین، اگه ابزاری خراب شده بود یا نیاز به تعمیر داشت، سریعاً اون رو تعمیر کنید. یه ابزار سالم، کمتر در معرض زنگ‌زدگی قرار می‌گیره.
روش هفتم: استفاده از جعبه ابزار مناسب و تقسیم‌بندی فضا
یه جعبه ابزار مناسب، نه تنها از ابزارآلات شما در برابر ضربه و آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌کنه، بلکه می‌تونه از زنگ‌زدگی هم جلوگیری کنه. جعبه ابزاری رو انتخاب کنید که ضد رطوبت باشه و فضای کافی برای نگهداری همه ابزارهاتون داشته باشه. داخل جعبه ابزار رو با فوم یا پلاستیک نرم بپوشونید تا از خراشیدگی ابزار جلوگیری بشه. همچنین، می‌تونید داخل جعبه ابزار رو با تقسیم‌کننده‌های مختلف، به قسمت‌های کوچکتر تقسیم کنید تا ابزارها به هم برخورد نکنن و آسیب نبینن. این کار به منظم شدن ابزارها هم کمک می‌کنه و پیدا کردنشون رو آسون‌تر می‌کنه.
![خرید و قیمت ست کامل ابزار دستی و ابزار مکانیکی خودرو در فروشگاه ابزارماشین]()
اگر به دنبال یک جعبه ابزار کامل و مطمئن برای نگهداری ابزارآلات در برابر زنگ‌زدگی هستید، پیشنهاد می‌کنیم به صفحه خرید و قیمت ست کامل ابزار دستی و ابزار مکانیکی خودرو در فروشگاه ابزارماشین مراجعه کنید. مطمئناً ابزار مورد نیاز خود را پیدا خواهید کرد.
12 روش بین بردن زنگ زدگی ابزارآلات
پاک کردن زنگ زدگی به کمک چند ماده و روش‌های مختلف، امکان‌پذیر است. در این بخش با برخی از روش‌های رایج زنگ زدایی ابزارآلات آشنا خواهید شد. همچنین مواد از بین بردن زنگ زدگی را به شما معرفی می‌کنیم تا بهترین عملکرد را داشته باشید:
۱. پاک کردن زنگ زدگی با فرچه و سیم ظرفشویی
استفاده از سیم ظرفشویی برای از بین بردن زنگ آهن یکی از ساده‌ترین روش‌ها است. این روش مناسب زنگ‌های سطحی و تازه است و به راحتی لایه زنگ را از روی ابزار پاک می‌کند. کافی است ابزار زنگ زده را با حرکات دایره‌ای بسابید تا سطح فلز دوباره درخشان شود. این روش سریع، کم‌هزینه و مناسب برای ابزارهای خانگی است.
![پاک کردن زنگ زدگی با فرچه و سیم ظرفشویی]( "پاک کردن زنگ زدگی با فرچه و سیم ظرفشویی")
۲. سنباده کردن و صیقل دادن برای حذف زنگ‌های عمیق
برای زنگ‌های عمیق، سنباده زدن و صیقل دادن ابزارآلات بهترین راهکار است. ابتدا ابزار را با صابون و مایع ظرفشویی شستشو دهید تا چربی‌ها پاک شود، سپس با سنباده زبر و بعد سنباده نرم سطح را صاف کنید. در صورت باقی ماندن زنگ، می‌توانید از دریل با سری سیمی استفاده کرده و در نهایت سطح را صیقل دهید. این روش زنگ زدگی‌های شدید را به طور مؤثر از بین می‌برد.
۳. از بین بردن زنگ آهن با سیب زمینی
یکی از روش‌های طبیعی و جالب برای پاک کردن زنگ آهن با سیب زمینی است. سیب زمینی را به دو نیم تقسیم کنید، در آب صابون قرار دهید و سپس روی قسمت زنگ زده بمالید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا سطح فلز کاملاً تمیز شود. این روش کم‌هزینه و در دسترس برای استفاده خانگی است.
![از بین بردن زنگ آهن با سیب زمینی]( "از بین بردن زنگ آهن با سیب زمینی")
۴. رفع زنگ زدگی ابزار با سرکه سفید
سرکه سفید برای از بین بردن زنگ زدگی یک روش محبوب و مؤثر است. ابزار را در ظرفی قرار دهید و سرکه روی آن بریزید تا کاملاً پوشانده شود. بعد از ۱۲ تا ۲۴ ساعت، سطح را با فویل یا اسکاچ بسابید تا زنگ‌ها پاک شوند. این روش برای ابزارهای حساس مناسب است و بهتر است مراحل آن را در صورت شدت زنگ تکرار کنید.
۵. جوش شیرین برای پاک کردن زنگ فلزات
ساخت یک خمیر جوش شیرین و آب برای پاک کردن زنگ روی فلزات بسیار آسان است. خمیر را روی زنگ زده بمالید و با مسواک یا برس مناسب سطح را تمیز کنید. این روش علاوه بر ابزار، برای برق انداختن شیرآلات زنگ زده نیز کاربرد دارد و از مواد طبیعی و در دسترس استفاده می‌کند.
۶. رفع زنگ زدگی با نوشابه گازدار
شاید جالب باشد بدانید که نوشابه برای از بین بردن زنگ آهن مؤثر است. نوشابه‌های گازدار حاوی فسفریک اسید هستند که باعث تجزیه زنگ می‌شوند. ابزار را داخل نوشابه ۱۲ تا ۲۴ ساعت قرار دهید و سپس با مسواک یا سیم ظرفشویی سطح را تمیز کنید. این روش آسان و در دسترس برای زنگ زدگی متوسط است.
۷. استفاده از لیمو و نمک برای زنگ زدگی فلز
لیمو برای از بین بردن زنگ فلزات به دلیل داشتن سیتریک اسید بسیار مؤثر است. مقداری نمک روی زنگ بپاشید و سپس آبلیمو اضافه کنید. محل را چند دقیقه مالش دهید تا زنگ زدگی حل شود. برای افزایش قدرت زنگ زدایی می‌توان کمی سرکه نیز به محلول اضافه کرد.
۸. اسید اگزالیک برای زنگ زدگی ابزارآلات
اسید اگزالیک یا جوهر ترشک یکی از روش‌های قوی برای از بین بردن زنگ عمیق است. سه قاشق غذاخوری اسید اگزالیک را با ۴ لیتر آب ترکیب کنید و ابزار را ۲۰–۳۰ دقیقه در محلول غوطه‌ور کنید. سپس با پارچه و مسواک سطح را تمیز کنید. هنگام کار با این ماده حتماً از دستکش، ماسک و عینک ایمنی استفاده کنید.
![12 روش بین بردن زنگ زدگی ابزارآلات]( "12 روش بین بردن زنگ زدگی ابزارآلات")
۹. هیدروژن پراکسید برای زدودن زنگ آهن
استفاده از هیدروژن پراکسید برای پاک کردن زنگ آهن یک روش مؤثر و سریع است. مقداری هیدروژن پراکسید روی زنگ بریزید و بعد با برس فولادی به آرامی بسابید. این روش برای زنگ زدگی متوسط تا شدید مناسب است، اما حتماً از دستکش و ماسک استفاده کنید تا از آسیب به پوست و چشم جلوگیری شود.
۱۰. اسپری پاک کننده زنگ زدگی
استفاده از اسپری‌های ضدزنگ تجاری بسیار رایج است. این اسپری‌ها حاوی فسفریک اسید یا اسید اگزالیک هستند و به راحتی زنگ‌ها را از سطح ابزار پاک می‌کنند. حتماً هنگام استفاده از این محصولات از دستکش و عینک ایمنی استفاده شود تا هیچ خطری برای پوست و چشم ایجاد نشود.
۱۱. پاک کردن زنگ با بنزین یا گازوئیل
بنزین و گازوئیل برای از بین بردن زنگ زدگی فلزات روش‌های قدیمی و مؤثر هستند. ابزار را چند ساعت در ظرف حاوی بنزین یا گازوئیل قرار دهید و سپس با برس سیمی یا پارچه زبر سطح را تمیز کنید. این روش به نرم کردن لایه زنگ کمک کرده و پاکسازی را آسان‌تر می‌کند.
۱۲. استفاده از روغن ترمز برای زنگ زدگی
روغن ترمز نیز برای حذف زنگ ابزارآلات فلزی کاربرد دارد. ابزار را چند ساعت در روغن ترمز قرار دهید و سپس با برس سیمی سطح را بسابید. این روش باعث جدا شدن لایه‌های زنگ و بازگرداندن درخشندگی فلز می‌شود و برای ابزار حساس نیز مناسب است.